بررسی و سیاست‌گذاری برنامه تنفس یا بهره‌برداری جنگل‌های هیرکانی (مطالعه موردی: جنگل‌های حوزه شفارود)

Authors

  • بهروز کرمدوست مریان مدیر تحقیقات، نوآوری و مشاور مدیر عامل در امور جنگل، شرکت جنگل شفارود، گیلان، ایران
  • مازیار حیدری دکتری جنگل‌داری، مرکز تحقیقات و نوآوری سازمان اتکا، تهران، ایران
Abstract:

یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در مدیریت جنگل‌های هیرکانی ادامه روند بهره‌برداری یا تنفس جنگل است. دو دیدگاه متضاد شامل موافقین بهره‌برداری جنگل و موافقین تنفس جنگل در این زمینه وجود دارد. هدف از پژوهش پیش‌رو راهبردگذاری و برنامه‌ریزی بهره‌برداری پایدار و تنفس جنگل بود. برای اجرای این پژوهش، جنگل‌های تحت مدیریت حوزه شفارود در استان گیلان انتخاب شد. به‌کمک نظرسنجی از نقش‌آفرینان جنگل‌های هیرکانی، تحلیل چهارگانه قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدها انجام شد. جامعه آماری شامل دو بخش جوامع محلی (11 نفر) و کارشناسان خبره در سطح منطقه‌ای، استانی و کشوری (48 نفر) بود. براساس نتایج ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام راهبردی برای بهره‌برداری و تنفس جنگل، راهبرد مدیریتی (تهاجمی، رقابتی، تدافعی یا محافظه‌کارانه) شناسایی شد. نتایج نشان داد که 73 درصد از جامعه آماری موافق بهره‌برداری از جنگل و 27 درصد موافق برنامه تنفس جنگل بودند. مهم‌ترین فرصت و قوت بهره‌برداری جنگل، افزایش پویایی و پایداری توده و اشتغال پایدار در زمینه جنگل‌داری و صنایع چوب در سطح ملی بود. مهم‌ترین فرصت و قوت تنفس جنگل نیز کاهش فرسایش خاک و حفاظت خاک بود. با تحلیل نظرات نقش‌آفرینان اکوسیستم (جامعه آماری)، راهبرد مدیریتی تهاجمی برای بهره‌برداری جنگل و راهبرد تدافعی برای تنفس جنگل تعیین شد. بنابر راهبرد تدافعی در برنامه تنفس جنگل، این برنامه ‌باید متوقف یا اصلاح شود و برای تمام عامل‌های تخریب جنگل شامل حضور دام در جنگل، حضور جوامع جنگل‌نشین، قاچاق چوب، تغییر کاربری جنگل به باغ و ویلا و بهره‌برداری غیراصولی، برنامه‌ریزی لازم انجام شود.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی زیبایی اجزای جاده‌ جنگلی (مطالعه موردی : جنگلهای شفارود، استان گیلان)

سابقه و هدف: ‏در سالهای اخیر توجهات عمومی به کیفیت بصری و زیبایی کناره های جاده های جنگلی افزایش یافته است. کیفیت بصری یک جاده به مشخصه‌هایی از قبیل وضعیت سطح جاده، وضعیت پوشش دامنه‌های خاکبرداری و خاکریزی و زیبایی کناره های جاده بستگی دارد. مواد و روش‌ها: ‏در این مطالعه به منظور بررسی وضعیت زیبایی جاده جنگلی، بخش‌هایی از جاده‌های سری 3 شفارود در استان گیلان انتخاب شد و مورد ارزیابی قرار گرفت. ...

full text

طبقه‌بندی تراکم تاج‌پوشش جنگلهای خزری با استفاده از مدل FCD (مطالعه موردی: حوضه شفارود گیلان)

تهیه نقشه جنگلها، به‌ویژه در مناطق کوهستانی مشکل و پرهزینه است. برای این منظور استفاده از داده‌های ماهواره‌ای راه ‌حل مناسبی به‌نظر می‌رسد. در این بررسی از داده‌های سنجنده Landsat ETM+ برای تهیه نقشه طبقه‌بندی تراکم تاج‌پوشش جنگل با استفاده از مدل FCD در حوضه شفارود گیلان استفاده شده است. نقشه تراکم جنگل با استفاده از طبقه‌های تراکم تاج‌پوشش 25-5، 50-25، 75-50 و 100-75 درصد و یک طبقه فاقد جنگل ...

full text

تنوع خصوصیات روزنه برگ راش شرقی در جنگلهای هیرکانی

پراکنش گونه راش شرقی یکی از مهمترین گونه‌های درختی شمال ایران از آستارا تا حدود دره زیارت گرگان در شرق ادامه دارد. اطلاع از ویژگیهای اختصاصی روزنه برگ در جمعیتهای این گونه، علاوه بر ارزش سیستماتیک آن، ما را در شناخت هر چه بیشتر میزان سازگاری آنها با شرایط اکولوژیکی خاص هر منطقه رهنمون می‌سازد. بدین منظور نهالهای چهار جمعیت این گونه از مناطق مختلف انتشار آن در هیرکانی و از دو طبقه ارتفاعی مختلف ...

full text

تغییرات تنوع گونه ای بعد از آتش سوزی در جنگلهای زاگرس (مطالعه موردی جنگلهای مریوان)

گیاهان در عرصه طبیعت همواره در معرض آسیب­های طبیعی و غیر طبیعی قرار دارند. آتش­سوزی­های طبیعی و ایجاد شده توسط بشر باعث تغییرات منظر و ایجاد یک آشفتگی اکولوژیکی می­شود که بر چرخه طبیعی پوشش گیاهی و ساختار اکوسیستم تأثیر می­گذارد. در این مطالعه یک شبکه آماربرداری 50* 50 متر طراحی و تعداد 30 قطعه نمونه 10 آری به شکل دایره برای گونه­های چوبی و تعداد 30 قطعه نمونه 4 متر مربعی برای گونه­های علفی در ...

full text

ارزیابی زیبایی اجزای جاده جنگلی (مطالعه موردی : جنگلهای شفارود، استان گیلان)

سابقه و هدف: ‏در سالهای اخیر توجهات عمومی به کیفیت بصری و زیبایی کناره های جاده های جنگلی افزایش یافته است. کیفیت بصری یک جاده به مشخصه هایی از قبیل وضعیت سطح جاده، وضعیت پوشش دامنه های خاکبرداری و خاکریزی و زیبایی کناره های جاده بستگی دارد. مواد و روش ها: ‏در این مطالعه به منظور بررسی وضعیت زیبایی جاده جنگلی، بخش هایی از جاده های سری 3 شفارود در استان گیلان انتخاب شد و مورد ارزیابی قرار گرفت. ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 24  issue 4

pages  736- 724

publication date 2016-12-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023